طراحی تاپیوگرافی برند یکی از مهم‌ترین اقداماتی است که در مسیر طراحی هویت بصری انجام می‌شود. تایپوگرافی به معنی طراحی، نقاشی یا آرایش متون و واژه‌های مرتبط با برند به شکلی است که ضمن افزایش جذابیت برای مشتریان، بتواند میزان به خاطرسپاری نام و هویت برند را در میان کاربران افزایش دهد. در این مقاله از عاج مگ، اهمیت طراحی تاپیوگرافی برند و لوگو و نمونه‌هایی از تایپوگرافی را بررسی می‌کنیم. در ادامه با ما همراه باشید.
محتوا
نمایش
هویت بصری اصلی برند شما از تثلیث مقدس طراحی تشکیل شده است، یعنی: لوگو، رنگ، تایپوگرافی. هرکدام از این موارد هدفی منحصر به فرد دارد و نیازمند توجه و فکر کردن دقیق است. هرکدام از این سه مورد هم چالش‌های خودش را دارد. در این بین، طراحی تایپوگرافی برند به صورت ویژه‌ای می‌تواند سخت باشد. چطور تایپ درست را انتخاب کنید؟ از کجا پیدا کنید؟ از کجا بدانید جواب می‌دهد؟
اگر زمان تولید تایپوگرافی برند شما رسیده، نگران نباشید. ما به شکل‌گیری هویت بصری برندهای زیادی کمک کرده‌ایم، پس از سختی این کار اطلاع داریم. همچنین این را هم می‌دانیم که چطور این کار را برای شما ساده‌تر کنیم.
در این مقاله روند تایپوگرافی را به چهار گام ساده تقسیم کرده‌ایم که در آن‌ها از نقطه الف به نقطه‌ی می‌رسید. از نمونه‌های تایپوگرافی عالی به عنوان منبع الهام تا سؤالاتی که باید بپرسید، تمام چیزی که برای پیدا کردن تایپوگرافی بی‌نقص برای برند خود نیاز دارید همینجاست.
قبل از این که مشغول به کار شویم، اجازه بدهید چند عبارت را تشریح کنیم:
تفاوت بین فونت و تایپ‌فیس (سبک حروف)
امروزه وقتی در مورد هنر طراحی تایپوگرافی برند حرفی‌زده می‌شود، دو عبارت فونت و تایپ‌فیس را به جای هم می‌شنوید. اما بین این دو تفاوتی وجود دارد که به دوران صنعت چاپ برمی‌گردد.
زمانی که کار چاپ با دست انجام می‌شد، هر حرف نیازمند یک بلوک فلزی جداگانه بود. اگر قصد داشتید با فونت Times New Roman حرف A را بنویسید، باید از یک بلوک استفاده می‌کردید. اگر هم قصد داشتید حرف A را با فونت Times New Roman به صورت برجسته بنویسید، باز نیاز به یک بلوک جداگانه داشتید. به همین دلیل بین لغات تفاوتی ایجاد شد:
- تایپ‌فیس: طراحی تایپ (مثل Times New Roman)
- فونت: یک اندازه، وزن و سبک مشخص از یک تایپ‌فیس (مثل Times New Roman، اندازه ۱۲، برجسته (بولد))
حالا که همه چیز دیجیتالی شده و برنامه‌های کامپیوتری به شما اجازه می‌دهند در لحظه نوشته را دستکاری کنید، این عبارات بار تفاوت خود را از دست داده‌اند. در این مقاله، زمانی که از عبارت تایپ-فیس استفاده می‌کنیم، منظورمان یک سبک خاص است، و همچنین مجموعه‌ای از یک و یا چند فونت با یک سبک (خانواده فونت)
چطور طراحی تایپوگرافی برند را در چهار گام انجام دهید؟
پیدا کردن تایپوگرافی صحیح یک ماجراجویی مفرح و خلاقانه است، اما باید این کار را با هدف بسیار مشخصی انجام دهید: انتخاب کردن دو تا سه تایپ‌فیس که برند شما را ارائه کنند.
نکته: تایپ‌فیس با لوگو تایپ شما (نام کمپانی که به صورت لوگو طراحی شده است) تفاوت دارد. لوگوتایپ شما باید هویت خودش را داشته باشد، به همین دلیل از یک تایپ برای هر دو استفاده نکنید. البته می‌توانید روی لوگوتایپ خود خلاقیت‌هایی انجام دهید که آن را از تایپ استاندارد برند شما متفاوت کند.
گام اول: در مورد اپن سورس (Open Source)، اصلی یا شخصی‌سازی شده تصمیم بگیرید
روش‌های مختلفی برای پیدا کردن تایپ‌فیسی که دوست داشته باشید وجود دارد. می‌توانید از منابع اُپن سورس رایگان استفاده کنید. می‌توانید لایسنس (حق استفاده) بقیه را هم با مبلغ مشخصی خریداری کنید. یا این که می‌توانید خودتان برای خودتان تولید کنید. مثل هرچیزی دیگری، این گزینه‌ها هم نکات مثبت و منفی خودشان را دارند. این که کدام را انتخاب کنید بسته به نیاز‌های منحصر به فرد برند شما در زمان حال و آینده دارد.
اپن سورس
مزایا: رایگان و به آسانی در دسترس هستند.
معایب: خیلی عمومی هستند و محدودیت دارند.
استفاده از تایپ‌فیس اپن سورس گزینه محبوب بسیاری از برند‌ها – مخصوصاً استارت‌آپ‌ها در هنگام طراحی تایپوگرافی برند است. پیدا کردن و آزمایش با این نمونه‌ها آسان است. بیشتر آن‌ها برای فضای وب بهینه‌سازی شده‌اند (مخصوصاً فونت‌های گوگل) و به این ترتیب باعث می‌شوند در پلتفرم‌های مختلف یکپارچگی داشته باشید.
اما مانند هرچیز رایگان دیگری، هزینه را به صورت متفاوتی پرداخت می‌کنید. استفاده از سبک‌های ساده، حوصله‌سربر (خسته‌کننده) و ابتدایی چیز زیادی به برند شما اضافه نخواهد کرد.
از آنجایی که هرکسی می‌تواند از منابع اپن سورس استفاده کند، همه جا آن‌ها را خواهید دید و به این ترتیب تشخیص دادن برند شما سخت‌تر خواهد شد.
اگر قصد دارید مسیر اپن سورس را انتخاب کنید، این‌ها چند عدد از گزینه‌هایی هستند که می‌توانید به آن‌ها سری بزنید:
- Font Squirrel
- Font Library
- Fontface Ninja
- Google Fonts
- Open Source
- Type Navigator
تایپ‌فیس‌های اصلی
مزایا: تنوع بسیار زیادی وجود دارد و می‌توانید گزینه‌های متعددی با قیمت مناسب پیدا کنید.
معایب: هزینه لایسنس می‌تواند روی هم انباشته شود (در نهایت زیاد شود)
اگر نیاز به آزادی خلاقانه بیشتری دارید، این روش مسیر مناسب شماست. گزینه انتخاب سبک‌های بسیار بیشتری را دارید که ممکن است بیشتر مناسب هویت برند شما باشند. یک مشکل در این روش این است که با وجود قیمت معمولاً پایین تایپ‌فیس، درشرایط زیر هزینه حق لایسنس می‌تواند زیاد شود.
شما با فریلنسر‌ها و یا همکاران مازادی کار می‌کنید که خودشان به لایسنس نیاز دارند. نیاز به گرفتن لایسنس برای فونت‌های مختلفی در یک خانواده داشته باشید (مثلاً بولد، ایتالیک و… ) روی پلتفرم‌های مختلفی کار می‌کنید (نیاز به لایسنس برای نسخه دسکتاپ، وب، برنامه‌های موبایل و… دارید).
اگر قصد دارید هزینه این روش را پرداخت کنید، این‌ها چند گزینه هستند که می‌توانید در بودجه‌بندی طراحی تایپوگرافی برند به آن‌ها نگاهی داشته باشید:
- Fonts.com
- Fontshop
- Liontype Library of Fonts
- Typekit
تایپ‌فیس شخصی‌سازی شده
مزایا: کاملاً منحصر به فرد است و برای کاربری ویژه مورد نظر شما طراحی می‌شود
معایب: هزینه‌بر و زمان‌بر است.
اگر واقعاً قصد دارید نشان و لوگو خودتان را داشته باشید، روش شخصی‌سازی راه انجام دادن این کار است. یک نمونه دارای حق مالکیت به شما اجازه می‌دهد زبان بصری کاملاً منحصر به فردی طراحی کنید که به صورت ویژه برای برند شما طراحی شده است. می‌توانید با این روش دقیقاً برای نیاز‌های خود طراحی کنید، اما برای این کار باید هزینه گزاف زمانی و مالی بپردازید.
ایجاد یک پایگاه اطلاعات (Library) درست و حسابی تایپوگرافی از صفر (شامل انواع اولیه، ثانویه و شاید هم ثالثیه (سطح اول و دوم و سوم) به اضافه فونت‌های مختلف برای هرکدام) نیازمند کار بسیار زیادی است. پیدا کردن طراح مناسب برای طراحی تایپوگرافی برند و گرفتن موافقت همه افراد در مورد طراحی نهایی خود پروژه‌ای مجزا محسوب می‌شود.
با این وجود، برندهای زیادی این کار را انجام داده‌اند و این هزینه‌ها را به عنوان سرمایه‌گذاری روی قدرت برند و سود خالص (Bottom Line)خود در نظر می‌گیرند.
اگر انتخاب شما گزینه شخصی‌سازی شده است، این‌ها چند محل برای شروع کار هستند:
- BitFontMaker
- Fontstruct
- Font Shop
- Glyphs
اگر نمی‌دانید باید چه کاری انجام دهید، شاید بد نباشد کمی منبع الهام و نمونه تایپوگرافی ببینید تا شاید شما را در مسیر صحیح قرار دهند. چند منبع برای این که ببینید:
Typewolf: منبع الهام تایپوگرافی مرتب شده عالی
Typogui: منبعی راحت برای تمام موارد مرتبط با تایپوگرافی
Typographica.org: نقد و بررسی تایپ‌فیس‌ها و کتاب‌های تایپ
Brand New: بررسی برندهای تازه و بروز که در بیشتر موارد شامل نظراتی (Commentary) در مورد استفاده از تایپ در بستر برند است.
گام دوم: گزینه‌ها را محدود کنید
هیجان‌زده شدن و بوک‌مارک کردن تعداد بی‌شماری تایپ‌فیس آسان است، اما خودتان را غرق نکنید. هدف‌تان برای شروع را ۱۵-۱۰ تایپ‌فیس در نظر بگیرید. زمانی که در حال جستجو هستید، از خودتان بپرسید تا بدانید آیا تایپ‌فیس مورد نظر رقیب قابلی محسوب می‌شود یا خیر.
آیا متمایز است؟ نیاز به چیزی دارید که شما را از رقبایتان متمایز کند.
آیا انعطاف‌پذیر است؟ تایپوگرافی شما برای کاربرد‌های مختلفی مورد استفاده قرار خواهد گرفت. آیا هم به صورت چاپی و هم در وب به یک اندازه جواب می‌دهد؟ آیا پاسخگوست؟ آیا برای همه چیز از محصول تا بلاگ کار می‌کند؟
آیا طراحی تایپوگرافی برند جامع است؟ برند شما به رشد ادامه خواهد داد. ممکن است با محتوا و یا پلتفرم‌های مختلفی سروکار داشته باشید و نیاز به تایپوگرافی دارید که همراه با شما رشد کند. آیا تایپ-فیس تمام خصوصیات مورد نیاز شما را دارد؟ آیا در وزن‌ها و اندازه‌های مختلف در دسترس است؟
آیا مکمل است؟ برای این که بتوانید با دیگر عناصر هویت برند خود کار کنید، نیاز به تایپ‌فیس دارید. برای مثال، اگر یک لوگوی گرد و نرم دارید، ممکن است خیلی با تایپ‌فیس دندانه‌دار دث‌متال (Death Metal: سبک موسیقی) همخوانی نداشته باشد. به یاد داشته باشید که شما تایپ‌فیس‌های مختلفی انتخاب خواهید کرد، پس سعی کنید که آن‌ها هم مکمل یکدیگر باشند.
آیا خواناست؟ واقعاً به تمام جزئیات تایپ‌فیس توجه کنید. آیا از فرم حروف (حروف بزرگ و کوچک) راضی هستید؟ آیا در سایز کوچک خواناست؟ آیا حروف به اندازه کافی متمایز هستند؟ آیا هیچ دو حرفی به صورت نامناسب با هم وصل می‌شوند (مثلاً وصل شدن \”ف\” و \”ی\”)؟
گام سوم: بازی با تایپ‌فیس‌ها
حالا نوبت بخش مفرح (و گاهی خسته‌کننده) است. برای طراحی تایپوگرافی برند، نیاز به تایپ‌فیس-هایی دارید که به خوبی با یکدیگر کار کنند – و هم چنین در استفاده‌های مختلف مثل وبسایت، نسخه محصول، بسته‌بندی و… هم به خوبی جواب بدهند. هدف این مرحله این است که گزینه‌های خود را به ۳-۲ مورد اصلی محدود کنید.
همانطور که با گزینه‌ها بازی می‌کنید، ساخت مدل آزمایشی برای تمام موارد استفاده از جمله نسخه چاپی و وب برای اینکه ببینید آیا واقعاً کار می‌کنند یا نه، مفید خواهد بود.
چند ابزار مفید برای بازی با تایپ‌فیس‌ها:
- Font Pair
- Flipping Typical
- Great Simple
گام چهارم: سلسله‌مراتب طراحی تایپوگرافی برند را در نظر بگیرید
بعد از این که ۳-۲ گزینه نهایی خود برای طراحی تایپوگرافی برند را انتخاب کردید، زمان ساخت یک سیستم طراحی می‌رسد که بتواند آن‌ها را به روشی منطقی و خلاقانه که کپی کردن آن برای تولیدکنندگان محتوا راحت باشد، کنار هم قرار دهد. این موضوع اهمیت بسیار زیادی دارد. بعضی برند‌ها در این زمینه بیش از حد باز (راحت) هستند و برخورد آن‌ها با تایپ پیوستگی ندارد. در نقطه مقابل، بعضی برند‌ها چنان سیستم پیچیده‌ای دارند که حتی یک طراح باتجربه هم برای استفاده درست آن‌ها با چالش روبرو می-شود. سعی کنید تعادل خوبی ایجاد کنید. در اینجا معمولاً به موارد زیر توجه می‌کنیم.
تایپ اصلی (اولیه). این باید تایپ‌فیس پیش‌فرض باشد، یعنی بازتابی از هویت جامع برند و همچنین در برگیرنده لوگو و… . تایپ ثانویه: تایپ ثانویه شما باید مکملی بر تایپ اصلی شما باشد و از سیستم طراحی تایپوگرافی برند پیشتیبانی کند. تایپ نوع سوم: می‌توانید از این مورد برای تأکید/برجسته کردن استفاده کنید.
به یاد داشته باشید که هر سبک باید هدف منحصر‌به‌فردی را دنبال کند و در سیستم طراحی شما نقش منحصر‌به‌فردی ایفا کند. در مواردی مانند گزینه‌های زیر، برای هر تایپ-فیس یک “نقش” در نظر بگیرید:
- هدینگ (سر تیتر)
- ساب هدینگ (زیر تیتر – تیتر ثانویه)
- Body copy (کپی بدنه/اصلی)
- Callouts (کال‌اوت / نوشته راهنما)
- Pull quotes (اعلان/تیتر بزرگ وسط صفحه)
- بسته‌بندی محصول
نکته حرفه‌ای: یک راهنمای جامع سبک برند درست کنید که شامل مثال‌های روشن و مرتبطی از موارد استفاده باشد، همانطور که راهنمای سبک برند Visage نشان می‌دهد.
هویت برند شما با تایپوگرافی تمام نمی‌شود
ساخت برند یک روند ادامه‌دار است. چه از ابتدا شروع کرده باشید، چه در حال ریبرندینگ (بازتعریف برند) باشید و چه در حال دستکاری چیزی که موجود دارید، همیشه راهی برای بهتر انجام دادن کاری که می‌کنید وجود دارد. اگر نیاز به نکات بیشتری برای طراحی هویت برند خود دارید:
- یاد بگیرید چطور لوگویی طراحی کنید که عاشق آن باشید
جمع‌بندی
در این مقاله از عاج مگ به نقش پر اهمیت طراحی تایپوگرافی برند اشاره کردیم و اینکه می‌تواند یکی از ارکان اصلی در هویت بصری و برندینگ باشد. برای دستیبابی به یک تایپوگرافی جذاب و کارآمد، بدون تردید داشتن یک تایپ‌فیس بسیار مهم است و در این مقاله منابع مختلفی برای دسترسی به تایپ‌فیس‌های آماده و یا ساختن تایپ‌فیس‌ها معرفی شد. در این مقاله همچنین نکات تکمیلی پیرامون طراحی تایپوگرافی برند را نیز بررسی کردیم که می‌توانند راهنمای شما در این مسیر باشند.
